cohaerentis N N

vinculum u. vinclum, ī, n. (vincio), das Band zum Binden, die Schlinge, der Strick, I) eig.: A) im allg.: epistulae, Nep.: corpora constricta vinculis, Cic.: aptare vincula collo, Strick, Ov.: vincula sibi exuere, Ov.: chartae vincula demere, Ov.: vincula epistulae laxare, Nep.: abrumpere vincula, v. Pferden, Liv.: vinculum insiti incīdere, Plin.: nodos et vincula linea rupit, Verg.: velut vinculis ori impositis reticentes, als hätten sie ein Schloß vor dem Munde, Amm.: vinclorum immensa volumina, von den caestus, Verg.: capilli vincula, Binden, Prop. – (poet.) meton. = die mit Bändern zierlich geschnürten Sandalen, s. die Ausleger zu Tibull. 1, 5, 66. – B) insbes., vincula, die Bande, Fesseln eines Gefangenen, u. meton. das Gefängnis, liber od. exsolutus vinculis, fessellos, Ps. Quint. decl. u. Suet.: u. so exutae vinclis palmae, Verg.: sed quam longe videtur a carcere atque a vinculis abesse debere, qui se ipse iam dignum custodiā iudicarit? Cic.: alqm obtortā gulā de convivio in vincula atque in tenebras abripi iubere, Cic.: abrumpere vincla, Enn. fr., od. vincula, Liv.: condere alqm (zB. captivos) in vincula, Liv.: conicere alqm in vincula, Caes.: ex vinculis causam dicere, Caes. u. Liv.: demere alci vincula, Liv.: cum de vinculis educitur audiendus, aus dem G. zum Verhöre vorgeführt wird, Amm.: effugere ex vinclis publicis, Nep.: eripere

————

alqm ex vinculis, Curt.: esse in vinculis et catenis, Liv.: indere vincla, Tac.: inicere alci vincla, Tac.: irritari (wütend gemacht werden) vinculis, Liv.: laxare vincula, Ps. Quint. decl.: levare alqm vinculis, Liv. (u. so viro manicas atque arta levari vincla iubet, Verg.): liberare alqm vinculis, Liv.: alqm aeternis tenebris vinculisque mandare, Cic.: alqm Ardeam (nach A.) in vincula mittere, Liv.: onerare alqm vinculis, Iustin.: punire alqm vinculis aeternis, Val. Max.: rumpere alcis vincula, Cic.: solvere alcis vincula et claustra refringere, Cic. – II) übtr.: A) das Band, die Fessel, als Hemmungs- oder Einschränkungsmittel, a) konkr.: ex corporum vinculis evolare, Banden, Cic.: vincula solvere cado, Tibull.: vincula undarum, Eis, Petron. – b) abstr.: vinculum ingens immodicae cupiditatis iniectum est, Liv.: iis vinculis fugae obstricti stabant, Liv.: alligati et constricti estis amaro vinculo servitutis, Val. Max. – B) das Band, für das, wodurch etwas zusammengehalten, befestigt, erhalten oder vereinigt wird, a) konkr.: mollit pennarum vincula, ceras, Ov.: vincula oder vincla für heftige, innige Umarmungen, Tibull. u. Prop. – b) abstr.: numerorum, Cic.: coniunctionis, Cic.: fidei, Liv.: accedit maximum vinculum, Grund, Beweggrund, Ursache (zur Freundschaft), Cic.: sanguinis vincula rupit amor, Bande des Blutes, Prop.: vinclis propinquitatis coniunctus, Cic.: ille (imperator) est enim vinculum,

————

per quod res publica cohaeret, Sen.: illa vincula, quibus quidem libentissime astringor, quanta sunt! wie stark sind erst jene Bande, durch die ich mich am liebsten an andere geknüpft sehe, Cic.: atqui non indignitas rerum sponsionis vinculum levat, schwächt nicht die Kraft der Verbürgung, Liv.: qui ius civile contemnendum putat, is vincula revellit non modo iudiciorum, sed etiam utilitatis vitaeque communis, Cic.: legis vincula ruperunt, Lact.: cuius morte optime cohaerentis rei publicae vincula resoluta sunt, Sen. – ⇒ arch. Abl. Plur. vinculeis, Corp. inscr. Lat. 1, 199, 43. – Über die synkop. Form vinclum s. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 732.

* * *

cŏ-haerĕo, haesi, haesum, 2, v. n., to cling together, to be united, either of that whose parts cling together, to cohere, or of that which cleaves to something else, to adhere.

Of a whole as composed of parts, or of the parts of a whole, to cling together, be united, to cohere, press or crowd together.

Lit.

In gen.:

mundus ita apte cohaeret, ut dissolvi nullo modo queat, nisi ab eodem a quo est colligatus,

Cic. Univ. 5:

omnia autem duo ad cohaerendum tertium aliquid anquirunt et quasi nodum vinculumque desiderant,

id. ib. 4:

neque enim materiam ipsam cohaerere potuisse, si nullā vi contineretur,

id. Ac. 1, 6, 24:

omni naturā cohaerente et continuatā,

id. ib. 1, 7, 28:

nec res ulla magis primoribus ex elementis Indupedita suis arte conexa cohaeret Quam validi ferri natura,

Lucr. 6, 1010:

solidā primordia... Quae minimis stipata cohaerent partibus arte,

id. 1, 610; 2, 67:

inter se juga velut serie cohaerentia,

continuous, Curt. 7, 3, 21.—Of persons in a throng, etc.:

alii extremo complexu suorum cohaerentes,

Quint. 8, 3, 68;

so of soldiers in line of battle: conferti et quasi cohaerentes tela vibrare non poterant,

Curt. 3, 11, 4;

and of two contending armies: duae quippe acies ita cohaerebant, ut armis arma pulsarent,

id. 3, 11, 5;

of ships: binas quadriremes Macedones inter se ita junxerant, ut prorae cohaererent,

id. 4, 3, 14: conexis et cohaerentibus aedificiis, * Tac. G. 16.—

Pregn., to consist in or of, be composed of; with abl. (rare):

cum alia quibus cohaererent homines e mortali genere sumpserint, quae fragilia essent et caduca, animum esse ingeneratum a deo,

Cic. Leg. 1, 8, 24; cf.: mundus omnibus partibus inter se congruentibus cohaeret et nititur, etc., Cic. Leg. ap. Lact. 5, 8, 10.—

Trop.

Of persons united by kindred, friendship, etc., to be near, close, united:

turpes ac perniciosos, etiamsi nobis sanguine cohaereant, amputandos,

Quint. 8, 3, 75:

est enim mihi perjucundum quod viri optimi mihique amicissimi adeo cohaesistis ut invicem vos obligari putetis,

Plin. Ep. 7, 7, 1.—

Of things.

In discourse, to belong together, be closely connected:

quae... si suis quaeque temporibus reddere voluero, interrumpendae sunt res Asiae, quas... sicut inter se cohaerent, ita opere ipso conjungi aptius videri potest,

Curt. 5, 1, 2.—

In thought, to be consistent, agree together:

em, Paululum obsoni, ipsus tristis, de inproviso nuptiae—Non cohaerent,

i.e. cannot all be here at once, Ter. And. 2, 2, 24:

tam eras excors, ut... non modo non cohaerentia inter se diceres, sed maxime dijuncta atque contraria,

Cic. Phil. 2, 8, 18:

dubitandum non est quin numquam possit utilitas cum honestate contendere. Itaque accepimus Socratem exsecrari solitum eos qui primum haec naturā cohaerentia opinione distraxissent,

id. Off. 3, 3, 11:

non quaero jam, verumne sit: illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere,

id. Fin. 5, 27, 79:

animadvertisti, quam multa dicta sint, quamque, etiam si minus vera, tamen apta inter se et cohaerentia,

id. N. D. 3, 1, 4:

male cohaerens cogitatio,

Quint. 10, 6, 6:

sensus inter se juncti, atque ita cohaerentes, ne, etc.,

id. 7, 10, 16; 9, 4, 20; 9, 4, 63:

sermo hercule familiaris et cottidianus non cohaerebit, si verba inter nos aucupamur,

have a consistent meaning, be intelligible, Cic. Caecin. 18, 52:

vix diserti adulescentis cohaerebat oratio,

id. Cael. 7, 15; and of harmony in the arrangement of words: conlocabuntur igitur verba, ut aut inter se aptissime cohaereant extrema cum primis eaque sint quam suavissimis vocibus, etc., id. Or. 44, 149:

haec collocatio verborum... quae junctam orationem efficit, quae cohaerentem, etc.,

id. de Or. 3, 43, 172; Quint. 9, 4, 66.—

Pregn., to hold together, i.e. remain, exist, maintain itself:

omnibus modis fulciendi sunt, qui ruunt nec cohaerere possunt propter magnitudinem aegritudinis,

Cic. Tusc. 3, 25, 61:

virtutes sine vitā beatā cohaerere non possunt, nec sine virtute vita beata,

id. ib. 5, 28, 80:

vix haec, si undique fulciamus, jam labefacta... nixa in omnium nostrum umeris cohaerebunt,

id. Har. Resp. 27, 60.—

To cling closely to something else, to adhere, be connected with, cleave to, be in contact with, etc.

Lit.

With dat.:

temptanti dextera flxa est Cuspide Marmaridae Corythi, lignoque cohaesit,

Ov. M. 5, 125; 11, 76:

nec equo mea membra cohaerent,

id. Am. 1, 4, 9:

scopuloque affixa cohaesit,

id. M. 4, 553:

fructus quamdiu solo cohaerent,

Dig. 47, 2, 63:

superficies... quae natura solo cohaeret,

ib. 44, 7, 44, § 1 fin.:

quippe turris... muris hostium propemodum cohaerebat,

Curt. 4, 4, 11:

experimentum marmorati est in subigendo donec rutro non cohaereat,

Plin. 36, 23, 55, § 177:

qui cohaerent Mesopotamiae Rhoali vocantur,

adjoin, id. 5, 24, 21, § 87.—

With cum and abl.:

quidquid enim sequitur quamque rem, id cohaeret cum re necessario,

Cic. Top. 12, 53.—

With in and abl.:

cohaerentis videmus in conchis (margaritas), etc.,

Plin. 9, 35, 54, § 109.—

Absol.:

jamque ea (navis) quae non cohaerebat,

i.e. which did not collide, Curt. 4, 4, 7.—

Trop., to be closely connected with, in agreement or harmony with something else, to be consistent with:

quod illa, quae prima dicuntur, si vehementer velis congruere et cohaerere cum causā, ex eis ducas oportet, quae post dicenda sunt,

Cic. Inv. 1, 14, 19:

si continget, etiam (id quod fingemus) verae alicui rei cohaereat,

Quint. 4, 2, 89:

ut non tamquam citharoedi prooemium adfictum aliquid, sed cohaerens cum omni corpore membrum videatur,

Cic. de Or. 2, 80, 325:

creditis tot gentes... non sacris, non moribus, non commercio linguae nobiscum cohaerentes, eodem proelio domitas esse, etc.,

Curt. 6, 3, 8:

potentia male cohaerens inter Pompeium et Caesarem,

Vell. 2, 47, 2.—

To be vitally connected with, to depend upon a thing; with abl.:

sed ita legibus Sullae cohaerere statum civitatis adfirmat, ut iis solutis stare ipsa non possit,

Quint. 11, 1, 85.—Hence,

cŏhae-rens, entis, P. a. (cohering, i.e.), being in accord, corresponding:

aptius et cohaerentius,

Gell. 1, 1, 6.—

cŏhaerenter, adv., continuously, uninterruptedly:

dimicatum est,

Flor. 2, 17, 5.—

cŏhaesus, a, um. P. a., pressed together:

quercus stricta denuo et cohaesa,

Gell. 15, 16, 4.

cŏ-haerĕo, haesi, haesum, 2, v. n., to cling together, to be united, either of that whose parts cling together, to cohere, or of that which cleaves to something else, to adhere.

Of a whole as composed of parts, or of the parts of a whole, to cling together, be united, to cohere, press or crowd together.

Lit.

In gen.:

mundus ita apte cohaeret, ut dissolvi nullo modo queat, nisi ab eodem a quo est colligatus,

Cic. Univ. 5:

omnia autem duo ad cohaerendum tertium aliquid anquirunt et quasi nodum vinculumque desiderant,

id. ib. 4:

neque enim materiam ipsam cohaerere potuisse, si nullā vi contineretur,

id. Ac. 1, 6, 24:

omni naturā cohaerente et continuatā,

id. ib. 1, 7, 28:

nec res ulla magis primoribus ex elementis Indupedita suis arte conexa cohaeret Quam validi ferri natura,

Lucr. 6, 1010:

solidā primordia... Quae minimis stipata cohaerent partibus arte,

id. 1, 610; 2, 67:

inter se juga velut serie cohaerentia,

continuous, Curt. 7, 3, 21.—Of persons in a throng, etc.:

alii extremo complexu suorum cohaerentes,

Quint. 8, 3, 68;

so of soldiers in line of battle: conferti et quasi cohaerentes tela vibrare non poterant,

Curt. 3, 11, 4;

and of two contending armies: duae quippe acies ita cohaerebant, ut armis arma pulsarent,

id. 3, 11, 5;

of ships: binas quadriremes Macedones inter se ita junxerant, ut prorae cohaererent,

id. 4, 3, 14: conexis et cohaerentibus aedificiis, * Tac. G. 16.—

Pregn., to consist in or of, be composed of; with abl. (rare):

cum alia quibus cohaererent homines e mortali genere sumpserint, quae fragilia essent et caduca, animum esse ingeneratum a deo,

Cic. Leg. 1, 8, 24; cf.: mundus omnibus partibus inter se congruentibus cohaeret et nititur, etc., Cic. Leg. ap. Lact. 5, 8, 10.—

Trop.

Of persons united by kindred, friendship, etc., to be near, close, united:

turpes ac perniciosos, etiamsi nobis sanguine cohaereant, amputandos,

Quint. 8, 3, 75:

est enim mihi perjucundum quod viri optimi mihique amicissimi adeo cohaesistis ut invicem vos obligari putetis,

Plin. Ep. 7, 7, 1.—

Of things.

In discourse, to belong together, be closely connected:

quae... si suis quaeque temporibus reddere voluero, interrumpendae sunt res Asiae, quas... sicut inter se cohaerent, ita opere ipso conjungi aptius videri potest,

Curt. 5, 1, 2.—

In thought, to be consistent, agree together:

em, Paululum obsoni, ipsus tristis, de inproviso nuptiae—Non cohaerent,

i.e. cannot all be here at once, Ter. And. 2, 2, 24:

tam eras excors, ut... non modo non cohaerentia inter se diceres, sed maxime dijuncta atque contraria,

Cic. Phil. 2, 8, 18:

dubitandum non est quin numquam possit utilitas cum honestate contendere. Itaque accepimus Socratem exsecrari solitum eos qui primum haec naturā cohaerentia opinione distraxissent,

id. Off. 3, 3, 11:

non quaero jam, verumne sit: illud dico, ea, quae dicat, praeclare inter se cohaerere,

id. Fin. 5, 27, 79:

animadvertisti, quam multa dicta sint, quamque, etiam si minus vera, tamen apta inter se et cohaerentia,

id. N. D. 3, 1, 4:

male cohaerens cogitatio,

Quint. 10, 6, 6:

sensus inter se juncti, atque ita cohaerentes, ne, etc.,

id. 7, 10, 16; 9, 4, 20; 9, 4, 63:

sermo hercule familiaris et cottidianus non cohaerebit, si verba inter nos aucupamur,

have a consistent meaning, be intelligible, Cic. Caecin. 18, 52:

vix diserti adulescentis cohaerebat oratio,

id. Cael. 7, 15; and of harmony in the arrangement of words: conlocabuntur igitur verba, ut aut inter se aptissime cohaereant extrema cum primis eaque sint quam suavissimis vocibus, etc., id. Or. 44, 149:

haec collocatio verborum... quae junctam orationem efficit, quae cohaerentem, etc.,

id. de Or. 3, 43, 172; Quint. 9, 4, 66.—

Pregn., to hold together, i.e. remain, exist, maintain itself:

omnibus modis fulciendi sunt, qui ruunt nec cohaerere possunt propter magnitudinem aegritudinis,

Cic. Tusc. 3, 25, 61:

virtutes sine vitā beatā cohaerere non possunt, nec sine virtute vita beata,

id. ib. 5, 28, 80:

vix haec, si undique fulciamus, jam labefacta... nixa in omnium nostrum umeris cohaerebunt,

id. Har. Resp. 27, 60.—

To cling closely to something else, to adhere, be connected with, cleave to, be in contact with, etc.

Lit.

With dat.:

temptanti dextera flxa est Cuspide Marmaridae Corythi, lignoque cohaesit,

Ov. M. 5, 125; 11, 76:

nec equo mea membra cohaerent,

id. Am. 1, 4, 9:

scopuloque affixa cohaesit,

id. M. 4, 553:

fructus quamdiu solo cohaerent,

Dig. 47, 2, 63:

superficies... quae natura solo cohaeret,

ib. 44, 7, 44, § 1 fin.:

quippe turris... muris hostium propemodum cohaerebat,

Curt. 4, 4, 11:

experimentum marmorati est in subigendo donec rutro non cohaereat,

Plin. 36, 23, 55, § 177:

qui cohaerent Mesopotamiae Rhoali vocantur,

adjoin, id. 5, 24, 21, § 87.—

With cum and abl.:

quidquid enim sequitur quamque rem, id cohaeret cum re necessario,

Cic. Top. 12, 53.—

With in and abl.:

cohaerentis videmus in conchis (margaritas), etc.,

Plin. 9, 35, 54, § 109.—

Absol.:

jamque ea (navis) quae non cohaerebat,

i.e. which did not collide, Curt. 4, 4, 7.—

Trop., to be closely connected with, in agreement or harmony with something else, to be consistent with:

quod illa, quae prima dicuntur, si vehementer velis congruere et cohaerere cum causā, ex eis ducas oportet, quae post dicenda sunt,

Cic. Inv. 1, 14, 19:

si continget, etiam (id quod fingemus) verae alicui rei cohaereat,

Quint. 4, 2, 89:

ut non tamquam citharoedi prooemium adfictum aliquid, sed cohaerens cum omni corpore membrum videatur,

Cic. de Or. 2, 80, 325:

creditis tot gentes... non sacris, non moribus, non commercio linguae nobiscum cohaerentes, eodem proelio domitas esse, etc.,

Curt. 6, 3, 8:

potentia male cohaerens inter Pompeium et Caesarem,

Vell. 2, 47, 2.—

To be vitally connected with, to depend upon a thing; with abl.:

sed ita legibus Sullae cohaerere statum civitatis adfirmat, ut iis solutis stare ipsa non possit,

Quint. 11, 1, 85.—Hence,

cŏhae-rens, entis, P. a. (cohering, i.e.), being in accord, corresponding:

aptius et cohaerentius,

Gell. 1, 1, 6.—

cŏhaerenter, adv., continuously, uninterruptedly:

dimicatum est,

Flor. 2, 17, 5.—

cŏhaesus, a, um. P. a., pressed together:

quercus stricta denuo et cohaesa,

Gell. 15, 16, 4.